1588.II.11. Король польский, великий князь литовский Сигизмунд III Ваза предоставляет Льву Сапеге исключительное право издавать Статут Великого княжества Литовского.

Sigismundus Tertius, Dei gratia rex Poloniae, magnus dux Lithvaniae, Russiae, Prussiae, Samogitiae, Masoviae, Livoniaeque, nec non eadem gratia Suecorum, Gottorum, Wandalorumque designatus rex, et magnus Finlandiae princeps et cet., et cet.

Significamus praesentibus literis nostris, quibus interest universis et singulis, quod cum in Comitiis hisce faelicissimae coronationis nostrae, nomine ordinum Magni ducatus Lithuaniae, fidelitatis prius et subiectionis iuramento nobis sancte praestito, supplicatum inter caetera esset, ut leges sive statuta Magni Ducatus Lithuaniae, ex praedecessorum nostrorum serenissimorum regum Poloniae mandato atque commissione quam plurimorum doctissimorum virorum iurisperitorum, cura, studio, labore, atque diligentia, ad unanimem consensum omnium statuum, ordinum, tam spiritualium quam secularium principum, baronum atque nobilium ducatus illius conscripta habentur idiomate Polonico et Ruthenico imprimendum et excudendum curaremus. Cum ex manuscriptis legibus iuris cognoscen. quaedam difficultas, et perniciosa varietas saepenumero exoriretur. Cui quidem suppliationi nos eo libentius assensum praebuimus, quo legibus et imperia fundata Respub. sotietatemque humanam stabilitatem esse, et priuatorum opes contineri intelligamus. It quo eaedem ad conservandam Respub. vtiliores sunt, eo maiori in inprimen. fide, industria, virtute atque experientia indigere videntur.

Quandoquidem magnifici Leonis Sapiehae, Magni Ducatus Lithuaniae procancelarii eximia in rebus virtus, dexteritas, vigilantia perspecta et comprobata nobis sit, et maxime, quod Respub. ad custodiam legum libertatumque omnium suarum eundem locaverit, ideo prae caeteris eidem magnifico Leoni Sapieha legum sive statutorum Magni Ducatus Lithuaniae idiomatibus Polonico et Ruthenico typis excuden. et in lucem eden. curam committen. esse duximus. Quemadmodum et praesentibus committimus, ita ut ne quispiam alius praeter eundem magnificum Leonem Sapieha, aut cui ipse commiserit statuta magni ducatus imprimen. cuden. licentiam sibi praesumere audeat, idque sub poena 5000 milia [sic] florenorum Hungaricalium, et omnium librorum impressorum amissione. Cuius mulctae medietas fisco nostro, medietas vero magnifico Leoni Sapieha cedere debebit. Quod et praesentibus literis cautum esse volumus.

In quorum fidem praesentes subscriptas sigillo Mag. D. L. consignari iussimus.

Datum Cracoviae 11 februarii, Anno Domini MDLXXXVIII, regni nostri primo.

Жыгімонт Трэці, з Божай ласкі кароль Польшчы, вялікі князь Літвы, Русі, Прусіі, Жамойці, Мазовіі, Лівоніі, з той жа Божай ласкі прызначаны кароль шведаў, готаў і вандалаў і вялікі князь Фінляндыі і іншых.

Абвяшчаем гэтым нашым лістом каму належыць, усім і кожнаму асобна, што на гэтым сейме шчаслівай нашай каранацыі ад імя саслоўяў Вялікага княства Літоўскага, пад час прысягі вернасці і падначаленасці, нам свяшчэнна прадстаўленай, між іншым, нас прасілі, каб законы альбо статуты Вялікага княства Літоўскага, якія былі складзены па даручэнні нашых святлейшых папярэднікаў каралёў Польшчы, клопатам, намаганнем, працай і руплівасцю многіх вучонейшых мужоў, дасведчаных у праве, да аднадушнай згоды ўсіх саслоўяў, станаў, як духоўных, так і свецкіх, князёў, баронаў і нобіляў гэтага княства, мы бы паклапаціліся надрукаваць і выдаць на польскай і рускай мовах. Бо з рукапісных законаў вынікае некаторая цяжкасць у спасціжэнні правоў і шмат шкоднай разнастайнасці. З гэтай просьбай мы тым больш ахвотна пагадзіліся, паколькі разумеем, што на законах заснавана трываласць ўлады ў Рэчы Паспалітай, стабільнасць людскога грамадства і дабрабыт насельніцтва. І яны (законы) тым больш карысныя для захавання Рэчы Паспалітай, чым больш вернасці, укладзенай працы, практычнай вартасці і вопыта выяўляе ў сабе друкаваны тэкст.

І паколькі шляхетнага Льва Сапегі, падканцлера Вялікага княства Літоўскага, выдатная дабрадзейнасць, майстэрства, руплівасць у справах нам былі паказаны і даказаны, і больш таго, Рэч Паспалітая паставіла яго для захавання ўсіх сваіх законаў і вольнасцей, таму сярод астатніх менавіта шляхетнаму Льву Сапезе мы даручылі клопат друкавання і выдання ў свет законаў альбо статутаў Вялікага княства Літоўскага на польскай і рускай мовах. Таму гэтым лістом загадваем, каб ніхто іншы не наважыўся дазволіць сабе друкаваць і выдаваць статуты вялікага княства, апроч шляхетнага Льва Сапегі, альбо таго, каму ён сам даручыць, - пад пакараннем 5000 тысяч [так] венгерскіх фларынаў і канфіскацыі ўсіх надрукаваных кніг. З гэтага штрафу палова нашаму скарбу, а палова шляхетнаму Льву Сапезе павінна быць аддадзена. Што мы і засвядчаем гэтым лістом.

Для зацвярджэння гэтага мы загадваем гэты ліст замацаваць пячаткай Вялікага княства Літоўскага.

Дадзена ў Кракаве, 11 лютага ў год Гасподні 1588, першы год нашага кіравання.